Metoda MoSCoW – jak wykorzystać ją w projektach IT?
Priorytetyzacja wymagań metodą MoSCow jest bardzo popularną techniką wśród product ownerów, która sprawdzi się w zasadzie w każdym projekcie IT. Nie wymaga specjalistycznej wiedzy, by ją zastosować – wystarczy znać kilka zasad. Dowiedz się, w jaki sposób wdrożyć tę metodę i jakie korzyści przynosi.

Dlaczego priorytetyzacja w projektach IT jest kluczowa?
Dlaczego priorytetyzacja w projektach IT jest kluczowa?
Priorytety pozwalają określić kluczowe funkcje produktu i wymagania klienta względem projektu, które planuje zrealizować z software housem. Przy nadawaniu priorytetów w projektach IT głównie bierze się pod uwagę właśnie zdanie klienta, jego potrzeby i oczekiwania. Oczywiście część priorytetów jest modyfikowana przez product ownerów, ale ostateczna decyzja należy do inwestora. Jest to etap niezwykle ważny – proces, który ma za zadanie wyodrębnić najistotniejsze na dany czas wymagania. Klient musi określić, co jest dla niego kluczowe z biznesowego punktu widzenia.
Priorytetyzacja wymagań brzmi jak jedno kluczowe spotkanie, ale nim nie jest. To płynny proces, który w zależności od etapu projektu się zmienia. Najczęściej podczas jednego ze sprintów, co jakiś czas wyodrębnia się priorytety i określa kluczowe w danym momencie wymagania.
Samych metod, które umożliwiają product ownerom ułożenie aktualnej listy zadań, jest wiele. Przyjrzyjmy się bliżej bardzo popularnej analizie MoSCoW.
Co to jest MoSCoW?
Co to jest MoSCoW?
Metoda MoSCoW to technika priorytetyzacji wymagań, która dzieli je na cztery kategorie: „must have” (musi być), „should have” (powinno być), „could have” (może być) oraz „won’t have” (nie będzie). W ten prosty sposób pozwala określić:
- które elementy projektu są absolutnie niezbędne;
- które warto wdrożyć, jeśli czas i budżet na to pozwolą;
- a które – przynajmniej na danym etapie – należy świadomie (!) odrzucić.
MoSCoW znajduje zastosowanie przede wszystkim w analizie biznesowej i przy zarządzaniu projektami IT – w szczególności tam, gdzie lista wymagań szybko się rozrasta, także już w trakcie realizacji.
Największą zaletą metody jest to, że upraszcza komunikację między interesariuszami – tymi technicznymi i nietechnicznymi. Daje wspólny język do rozmów o tym, co w projekcie jest ważne, a co można odłożyć w czasie. Wdrożenie takiego podejścia pozwala do minimum ograniczyć ryzyko, że w trakcie realizacji backlog projektu się „rozmyje”, zespół będzie przeciążony zadaniami… a najważniejsze oczekiwania klienta i tak pozostaną niezrealizowane.
Jakie korzyści przynosi stosowanie metody MoSCoW?
Jakie korzyści przynosi stosowanie metody MoSCoW?
W projektach IT problem często polega na pogodzeniu ze sobą dwóch perspektyw: biznesowej i technicznej. Metoda MoSCoW bardzo skutecznie pomaga sobie z nim radzić, ale to nie jedyna zaleta jej stosowania w procesie projektowym:
- Pomaga utrzymać dyscyplinę w realizacji projektu – MoSCoW narzuca strukturę decyzyjną, która przeciwdziała dosyć częstemu zjawisku scope creep, czyli stopniowemu poszerzaniu się zakresu projektu o nowe funkcje bez kontroli i uzasadnienia w pierwotnym planie.
- Ułatwia realizację MVP – w przypadku produktów rozwijanych iteracyjnie, wyznaczenie priorytetów już na starcie pozwala skupić się na niezbędnym minimum potrzebnym do szybkiego wejścia na rynek.
- Zmniejsza ryzyko przekroczenia budżetu – ograniczając funkcje do tych naprawdę potrzebnych, MoSCoW pozwala też lepiej kontrolować wydatki.
- Umożliwia szybszą reakcję na zmiany – jeśli regularnie rewidujesz kategorie MoSCoW (a w dobrym procesie powinieneś!), zespół może łatwiej dostosować plan działania do zmieniających się priorytetów klienta i własnych możliwości.
- Stanowi realne wsparcie w podejmowaniu trudnych decyzji – zamiast opierać się tylko na intuicji product ownera albo managera projektu, zespół może posiłkować się wyznaczonymi wcześniej priorytetami przy planowaniu kolejnych faz projektu.
- Zwiększa zaangażowanie interesariuszy „nietechnicznych” – osoby spoza IT mogą łatwiej wejść w proces decyzyjny i mieć większy wpływ na to, jak ostatecznie będzie wyglądał produkt lub usługa.
Jakie są cztery kategorie priorytetów w metodzie MoSCoW?
Jakie są cztery kategorie priorytetów w metodzie MoSCoW?
Tak jak wyjaśniliśmy, system MoSCow przypisuje zadania do czterech kategorii: M, S, C i W. Poniżej rozwinięcie tych skrótów.

Must have
M (must), czyli element kluczowy, bez którego projekt nie może istnieć. Nie podlega to żadnym negocjacjom. Z komponentu oznaczonego jako „must have” nie da się zrezygnować, jest zbyt ważny, a jego implementacja – konieczna. Często jest tak, że na początku projektu nadaje się priorytet „must have” prawie wszystkim jego elementom; jednak z czasem, w porównaniu z innymi kategoriami, łatwo zauważyć, że część z nich powinna trafić do innych kategorii.
Should have
S (should) oznacza elementy projektu, które powinny być jego częścią, ale nie są tak priorytetowe, jak M. Są to tematy ważne dla funkcjonowania produktu, ale nie kluczowe – ostatecznie można je zastąpić innymi rozwiązaniami. Z drugiej strony, rezygnacja z tych elementów często nie jest najlepszym pomysłem. Dlaczego? Ich pominięcie może chwilowo przyspieszyć pracę nad projektem, ale w dłuższej perspektywie negatywnie wpłynie na doświadczenie użytkownika.
Could have
C (could) – could’y to tematy, które dobrze, by były, ale można się bez nich obejść. Nie są niezbędne, ale na pewno wzbogacają projekt. Z punktu widzenia dewelopera realizacja zadań typu „could have” może zająć dużo pracy, ale najlepiej na dalszym etapie. Nie powinna natomiast wpłynąć na sam start projektu.
Won't have
W (won’t), czyli sprawy, które można odpuścić na danym etapie projektu, ponieważ nie są ani niezbędne, ani kluczowe czy nawet opcjonalne. Odrzucamy je, bo są ważniejsze tematy, na które już teraz trzeba poświęcić czas (i budżet).
Według specjalistów, w większości projektów wymagania typu M powinny stanowić do 60% zadań, zaś „should have” i „could have” – po około 20%. Wymagań typu „won’t have” oczywiście nie umieszcza się w harmonogramie prac.
Jak skutecznie wdrożyć metodę MoSCoW w zespole? Krok po kroku
Jak skutecznie wdrożyć metodę MoSCoW w zespole? Krok po kroku
Zdefiniuj wspólną wizję i założenia projektu
Ustalanie priorytetów nie ma sensu, dopóki zespół nie ma wspólnego celu, który każdy interpretuje tak samo. Czy chodzi o stworzenie produktu gotowego do wprowadzenia na rynek? A może o zbudowanie stabilnego MVP pod dalsze rundy finansowania? Już na tym etapie warto zadbać o dokumentację celów – nawet w formie zwięzłego one-pagera czy briefu strategicznego. To właśnie ten dokument będzie punktem odniesienia w dalszej rozmowie o tym, co trzeba zrealizować, a co niekoniecznie. Jeśli dana funkcja nie przybliża Cię do osiągnięcia oczekiwanego efektu – być może nie jest „must have”, ani nawet “should”.
Zidentyfikuj i spisz wszystkie wymagania
Nie tylko te, które klient zgłosił wprost, ale też te na pozór oczywiste, które mogą potem umknąć podczas analizy. Wymagania powinny dotyczyć:
- konkretnych funkcji produktu;
- aspektów technicznych (np. zgodność z RODO, integracja z API) i wizualnych (layout, branding);
- celów biznesowych klienta (np. ograniczenie kosztów, szybki time-to-market).
Zorganizuj spotkanie ze wszystkimi najważniejszymi interesariuszami
Spotkanie powinien moderować product owner/project manager, ale musi w nim uczestniczyć przynajmniej jedna osoba z każdej strony projektu, czyli również przedstawiciel klienta oraz lider zespołu developerskiego. W trakcie spotkania:
- przypomnij wszystkim o wspólnych celach projektu (z kroku 1);
- zaprezentuj listę wymagań (z kroku 2);
- wyjaśnij, na czym dokładnie polega MoSCoW i co znaczą poszczególne kategorie;
- omówcie wszystkie wymagania i przypiszcie każde do jednej z czterech kategorii.
Zadaj właściwe pytania
W trakcie spotkania pamiętaj, że nie wystarczy, że klient powie: „to dla nas kluczowe”, aby przypisać daną funkcję do kategorii „must have”. Rolą prowadzącego sesję MoSCoW jest zadawanie takich pytań, które odkryją prawdziwe uzasadnienie dla każdego z wymagań. Warto pytać: Co się stanie, jeśli nie wdrożymy tej funkcji?; Czy możemy ją zastąpić czymś prostszym lub tymczasowym?; Jak wpływa na wartość produktu z perspektywy użytkownika końcowego?. Nie chodzi o to, aby kwestionować decyzje klienta dla zasady, tylko żeby zbudować świadomość, że każda funkcja kosztuje czas i pieniądze. Bo coś, co dziś wydaje się „must have”, za dwa tygodnie może stać się „could have”.
Ustal ramy czasowe dla priorytetów
Przykładowo – koniec obecnego sprintu, zakończenie fazy MVP lub moment osiągnięcia konkretnego kamienia milowego. Dzięki temu zespół będzie miał świadomość, że przez określony czas może w pełni skupić się na realizacji, zamiast co tydzień przetasowywać backlog pod wpływem nowych pomysłów lub presji decydentów.
Regularnie weryfikuj i aktualizuj priorytety
Projekty żyją – i dobrze. Dlatego po zakończeniu sprintu, prezentacji nowych funkcji klientowi lub testach z użytkownikami warto wrócić do matrycy MoSCoW i ocenić, czy coś się nie zmieniło. Czasem nowa informacja z rynku albo feedback od klienta wystarczy, by funkcja z kategorii „won’t” stała się „should”. Jeśli masz dobrze udokumentowaną listę priorytetów MoSCoW (np. w narzędziu typu Miro/Jira), aktualizacje powinny być raczej bezbolesne.
Technika MoSCoW w praktyce
Technika MoSCoW w praktyce
Załóżmy, że mamy do stworzenia sklep internetowy. Klient chce sprzedawać produkty ze zdrową żywnością. Podczas planowania produktu tworzy się tzw. listę funkcjonalną, która zawiera spis potrzebnych funkcji i narzędzi. Warto spotkać się wcześniej z całym zespołem i dokładnie omówić wykaz, prześledzić go i zdecydować, co jest potrzebne do stworzenia danej funkcji oraz jaki priorytet powinniśmy jej nadać. Dzięki temu jesteśmy w stanie określić elementy „must have”, które będą podstawą do stworzenia MVP, czyli pierwszej wersji produktu.
Ważne jest to, by elementy MVP mieściły się w budżecie i by zespół był cały czas w kontakcie z inwestorem, który musi zatwierdzać wymagania. Takim „must have” dla sklepu internetowego zawsze jest koszyk zakupowy albo karta produktu; bez nich sklep nie może funkcjonować. „Should have” w tym przypadku będzie opcja płatności ratalnych lub możliwość wpisania kodu rabatowego podczas zakupów, „could have” – program lojalnościowy, a „won’t have” – na przykład wyskakujące pop-upy.
Technika MoSCoW a Agile
Technika MoSCoW a Agile
MoSCoW bardzo dobrze sprawdza się w firmach, które bazują na metodyce Agile, bo nie jest sztywna i pozwala bardzo szybko reagować na zmiany. Na początku umożliwia ustalenie priorytetów backlogu projektu i podział wdrożenia na etapy. Każdy może składać się z kilku sprintów, które zawierają poszczególne zadania z nadanym priorytetem.
Jeżeli jednak w trakcie projektu zupełnie zmieni się część wymagań – to nie będzie problem. Przy stosowaniu metody MoSCoW można swobodnie przesuwać poszczególne elementy między etapami i zmieniać im priorytety. Ważne, aby zachować ciągłość zadań do następnego sprintu i jasno komunikować wszystkie zmiany z zespołem.
Najczęściej zadawane pytania
Źródło: https://www.agilebusiness.org/dsdm-project-framework/moscow-prioririsation.html