Otwarte oprogramowanie (inaczej Open Source) ma swoje początki już w latach 80. Trudno było sobie wtedy wyobrazić, by korzystały z niego największe firmy na świecie. Jednak obecnie takie rozwiązania w branży programistycznej są bardzo popularne i stanowią świetną opcję dla biznesów. Czym zatem jest otwarte oprogramowanie? Jakie są jego zalety i wady? Tego dowiesz się w tym artykule.
Oprogramowanie otwarte i zamknięte – różnice
Termin Open Source w kontekście developerskim odnosi się do kodu, który można swobodnie analizować, modyfikować i udostępniać. Omawiane pojęcie prezentuje także konkretne podejście do tworzenia takiego oprogramowania, które kładzie nacisk na współpracę, transparentność oraz tworzenie społeczności. W przypadku oprogramowania Open Source można wymienić jego dwa główne rodzaje.
Project/Community Open Source
Taki projekt rozwija i nadzoruje szeroka grupa developerów, która współpracuje ze sobą, aby nieodpłatnie dostarczać produkt jak najwyższej jakości. Aby usprawnić zarządzanie dużymi projektami tego rodzaju, często powołuje się organizację non-profit. Przykładami Community Open Source są Linux oraz Apache Web Server.
Commercial Open Source (COSS)
Komercyjne oprogramowanie Open Source oczywiście dalej zachowuje swój otwarty charakter, jednak wszelkie prawa autorskie, patenty oraz znaki handlowe są kontrolowane przez jednego właściciela. To on akceptuje modyfikacje wprowadzane w kod często pod warunkiem przeniesienia na niego praw autorskich. Może także zdecydować, czy oprogramowanie będzie udostępniane w pełni za darmo, czy odpłatnie w pewnych warunkach. Model biznesowy polega na dostarczaniu wsparcia technicznego w kontekście danego oprogramowania Open Source lub udzielania licencji.
Przykładem COSS jest platforma Magento – popularny CMS ma otwarty charakter, jednak kod jest nadzorowany przez jedną firmę. Oprócz tego istnieje płatna wersja Magento, która jest bogatsza o więcej funkcji.
Oczywiście sytuacja wygląda zupełnie inaczej w przypadku oprogramowania zamkniętego. Dostęp do jego kodu źródłowego mają jedynie twórcy i tylko oni są w stanie wprowadzać w nim modyfikacje. Tak popularne produkty jak Microsoft Office czy AutoCAD to właśnie oprogramowanie zamknięte. Przejdźmy zatem do omówienia zalet i wad otwartego oprogramowania.
Open Source – zalety
Liczne zalety otwartego oprogramowania są powodem rosnącej popularności takich produktów:
Wstępny koszt
W przypadku oprogramowania Open Source koszty początkowe są niewielkie lub praktycznie żadne. Wystarczy, że pobierzesz kod z legalnego źródła i możesz cieszyć się nowym produktem. Warto to zrobić, jeśli masz napięty budżet. Oczywiście małe koszty początkowe nie oznaczają, że nie ma żadnych, jednak do tego przejdziemy, omawiając wady.
Swoboda w korzystaniu
Dzięki otwartemu oprogramowaniu masz swobodny dostęp do kodu źródłowego. Możesz zatem dostosować go dokładnie do swoich potrzeb. W złożonych systemach, takich jak CMS-y, jesteś także w stanie dowolnie instalować gotowe rozszerzenia, aby uzyskać konkretne funkcjonalności.
Liczna społeczność
Na otwartym oprogramowaniu można polegać. Zazwyczaj nad jego tworzeniem i ciągłym ulepszaniem pracuje tysiące ekspertów. Oznacza to, że istnieje większa szansa na to, że ktoś dostrzeże błąd i szybko postara się go naprawić lub poinformuje o problemie społeczność. Dla kontrastu trudno o taką grupę ochotników w przypadku zamkniętego oprogramowania.
Otwarte oprogramowanie – wady
Warto zdawać sobie sprawę z ograniczeń związanych z Open Source:
Długoterminowe koszty
Czasami koszty otwartego oprogramowania mogą się nałożyć. Jeśli przykładowo napotkasz problem, który wymaga natychmiastowej reakcji, to Ty musisz zaradzić sytuacji. Nie możesz zadzwonić do właściciela oprogramowania, który oferuje jednocześnie wsparcie techniczne. Zamiast tego, musisz albo poradzić sobie z tym sam lub wynająć kogoś z zewnątrz. Weź także pod uwagę koszty związane z wdrożeniem nowego oprogramowania w firmie i konieczność przeszkolenia pracowników.
Bezpieczeństwo
Oprogramowanie Open Source nie jest rozwijane w kontrolowanym środowisku. Ponieważ pracują nad nim setki programistów, istnieje szansa, że ktoś z nich może mieć złośliwe zamiary. Wystarczy, że zaimplementuje on do programu trochę złośliwego kodu. Znacznie trudniej o taki scenariusz w przypadku zamkniętego oprogramowania.
Przystępność
W porównaniu z oprogramowaniem zamkniętym otwarte oprogramowanie nie jest tak przyjazne dla nowego użytkownika. Dzieje się tak głównie dlatego, że jest ono tworzone bardziej pod potrzeby programisty, a nie „niewykwalifikowanego” zwykłego użytkownika, który raczej i tak nie będzie zaglądać do kodu.
Oprogramowanie Open Source – przykłady
Oto kilka przykładów otwartego oprogramowania w kontekście tworzenia stron, sklepów internetowych i aplikacji.
- Magento – popularna platforma CMS, która świetnie sprawdza się w przypadku dużych sklepów internetowych.
- Drupal – web content management framework znajdujący zastosowanie podczas tworzenia stron, przy których ważne jest bezpieczeństwo.
- Vue – framework JavaScript służący głównie do tworzenia interfejsów użytkownika.
- WordPress – najpopularniejszy CMS na świecie.
- MySQL – system zarządzania bazami danych.
Open Source – podsumowanie
Otwarte oprogramowanie to w wielu przypadkach bardzo dobre rozwiązanie dla biznesu, który chce stworzyć stronę internetową, sklep czy aplikację i jednocześnie mieć możliwość dostosowania rozwiązania do swoich potrzeb. Przeanalizuj zatem dokładnie, czy z tego typu rozwiązań nie mógłbyś skorzystać również w swojej firmie.
