Vue.js - czym jest, jakie ma zalety i kiedy warto go wybrać?
Trudno wyobrazić sobie, o ile dłuższy byłby proces rozwoju najpopularniejszych aplikacji bez gotowych frameworków i bibliotek. Chyba każdy developer pracujący z JavaScriptem ma przynajmniej jeden, w którym czuje się najlepiej – dla wielu jest nim właśnie Vue.js. Poznaj jeden z najbardziej przystępnych frameworków w narzędziowniku web developera i zobacz, jakie są jego zalety.

Czym jest Vue.js?
Czym jest Vue.js?
Vue.js to open-source’owy, progresywny framework JavaScript, który ułatwia pracę nad dynamicznymi interfejsami użytkownika w aplikacjach webowych oraz mobilnych. Należy do najpopularniejszych frameworków JS obok Reacta oraz Angulara – i stanowi dla nich lżejszą, elastyczniejszą alternatywę.
Za sukcesem Vue w dużym stopniu stoi Evan You – były programista Google, który w zespole giganta z Mountain View współtworzył między innymi wspomnianego Angulara. Część rozwiązań z google’owskiego frameworka zostało zresztą wykorzystanych również i w Vue.
Sam framework, co warto zaznaczyć, koncentruje się jedynie na warstwie prezentacji witryny (view layer), czyli elementach, które widzi użytkownik i z którymi może bezpośrednio wchodzić w interakcje. To też czyni go nieco bardziej przystępnym i elastycznym od Angulara, który już w swoim core oferuje developerom w zasadzie wszystkie możliwe funkcje. Do Vue można je wprowadzić oficjalnymi lub tworzonymi niezależnie bibliotekami – ale tylko, jeśli faktycznie ich potrzebujesz.
Samo Vue jako open-source’owy projekt rozwijane jest od 2014 roku, a od kilku lat – w najnowszej wersji Vue 3.
Kluczowe cechy Vue.js
Kluczowe cechy Vue.js
Co ułatwia pisanie kodu w JavaScript za pomocą Vue.js?
Reaktywność i system komponentów
Przede wszystkim, architektura frameworka opiera się na komponentach – małych, niezależnych blokach kodu, które można swobodnie „recyklować” w obrębie aplikacji. Każdy komponent ma własną strukturę HTML (template), logikę (script) oraz wygląd (style). Możesz je traktować jak uniwersalne klocki Lego, które nie tylko skracają pracę (bo nie musisz pisać tych samych skryptów kilka razy dla każdego pliku aplikacji), ale też czynią kod czytelniejszym i łatwiejszym w utrzymaniu.
Co więcej, wszystkie komponenty w Vue są reaktywne. Na bieżąco śledzą zmiany stanu JavaScript w widoku interfejsu użytkownika i automatycznie się re-renderują, jeśli zmiana w danych dotyczy właśnie ich.
Virtual DOM i wydajność
Z tym też łączy się pojęcie Virtual DOM, bardzo ważne zarówno dla Vue.js, jak i dla pozostałych front-endowych frameworków JSa. Przy każdej zmianie interfejsu w pamięci aplikacji generowane są dwie wirtualne kopie rzeczywistego DOM (obiektowego modelu dokumentu HTML/XML) – jedna reprezentuje widok sprzed interakcji, druga – widok docelowy.
W klasycznym podejściu skrypt JS od razu zostałby wykonany na DOMie rzeczywistym; tutaj ma miejsce tzw. diffing. Aplikacja porównuje ze sobą obie wygenerowane wersje wirtualne i na ich podstawie określa, jaki jest minimalny zestaw zmian, które trzeba nanieść na DOM, aby ten odpowiadał zmianom widoku. Dopiero potem „przebudowie” podlegają elementy rzeczywistego DOM… ale wyłącznie te, które faktycznie jej wymagają, a nie całe drzewko. To, oczywiście, przekłada się na wydajność aplikacji.
Renderowanie deklaratywne
Vue.js umożliwia również renderowanie deklaratywne, czyli takie podejście do pisania skryptów JavaScript, w którym programista jedynie opisuje efekt końcowy, a nie ścieżkę „krok po kroku” do jego realizacji. Developera interesuje więc jedynie to, co ma się wyświetlić na ekranie i przy pomocy jakich danych; nie musi ręcznie manipulować drzewkiem DOM, bo tym zajmie się mechanizm renderowania Vue.
Jakie są zalety Vue.js?
Jakie są zalety Vue.js?
Framework Vue oferuje wiele zalet. Oto niektóre z nich:
- niski próg wejścia – Vue.js oferuje przyjazną składnię, nie tak skomplikowaną jak w przypadku Angulara strukturę i – co najważniejsze dla początkujących – przejrzystą dokumentację; rozbudowywaną przez ludzi, którzy świetnie czują się w środowisku Vue i angażują się w jego rozwój. Nie musisz też na start znać żadnych zewnętrznych bibliotek, żeby budować pierwsze funkcjonalne interfejsy;
- wydajność i optymalizacja – wystarczy powiedzieć, że sam framework waży… zaledwie 18-23 kilobajty. A dzięki zastosowaniu wirtualnego DOM oraz reaktywnego, niewymagającego ręcznej optymalizacji systemowi renderowania, może się pochwalić podobnymi wynikami w benchmarkach do Reacta i Angulara (w wielu testach wyprzedzając wyraźnie tego drugiego);
- elastyczna integracja – aby dodać Vue.js do projektu, wystarczy umieścić w pliku HTML jeden element <script>. Sam framework jest kompatybilny praktycznie z każdą biblioteką JavaScript; świetnie współgra chociażby z Reactem, co wykorzystuje w swoim kodzie nawet… Facebook, którego programiści przecież za Reacta odpowiadają! Nie stawia też żadnych przeszkód, jeśli chcesz wzbogacać gotowe komponenty o własne metody;
- bogaty ekosystem – o ile same core Vue.js skupia się jedynie na warstwie prezentacji, tak wokół frameworka powstały liczne biblioteki, które rozbudowują go o kolejne funkcje. Mamy więc m.in. Vuex, odpowiadającą za zarządzanie stanem aplikacji, czy Vue Router – wprowadzające trasowanie komponentów;
- narzędzia developerskie - podstawowym narzędziem dla developerów do pracy z frameworkiem jest Vue DevTools, które funkcjonuje nie tylko jako samodzielna aplikacja, ale i jako… wtyczka do przeglądarki. Dzięki temu pozwala czyścić kod z błędów na „żywej” stronie, na zasadzie time travel debugging;
- wszechstronność zastosowań – Vue.js, mimo że jest jednak frameworkiem, pozostaje na tyle elastyczny, że umożliwia tworzenie interfejsów w zasadzie każdego typu aplikacji: od prostych SPA, przez progresywne aplikacje webowe, aż po natywne aplikacje mobilne (co jest możliwe dzięki kompatybilnemu frameworkowi NativeScript). Znajduje swoje miejsce i w projektach open-source’owych (takich jak GitLab), i w aplikacjach znanych marek. Komponenty Vue można znaleźć w kodzie platformy Behance od Adobe, konfiguratorze modeli BMW, aplikacji WizzAira czy w projektach największych chińskich firm – m.in. Xiaomi oraz Alibaba;
- aktywna społeczność – za Vue.js nie stoi ogromna korporacja, tylko mocna, zaangażowana społeczność, która nieustannie szuka możliwości optymalizacji pracy z tym frameworkiem. Wystarczy powiedzieć, że na samym GitHubie Vue może pochwalić się ponad 35 tysiącami zainicjowanych projektów, a skupiony wokół frameworka serwer na Discordzie gości 133 tysiące programistów (równie aktywny jest poświęcony Vue subreddit);
- stabilność i rozwój – mimo braku wsparcia ze strony korporacji, Vue rozwija się bardzo prężnie. Główna wersja stabilna jest regularnie update’owana co 3-6 miesięcy; wszystkie większe zmiany dodatkowo poprzedzane są fazami alpha/beta. Ale warto zaznaczyć, że każda kolejna wersja zachowuje kompatybilność wsteczną w dość szerokim zakresie, co mocno ułatwia migrację (nawet z wersji 2.0 na 3.0;
- kompletne rozwiązanie – wreszcie, Vue.js jest po prostu jednym z najbardziej kompletnych frameworków JavaScript. Wraz ze wspierającymi go bibliotekami pozwala rozwiązać większość typowych problemów front-endowych. Pod tym względem nie odstaje ani od Angulara, ani nawet od Reacta.

Jakie są minusy, które mogą odstraszać od Vue.js?
Jakie są minusy, które mogą odstraszać od Vue.js?
Vue.js ma także swoje wady, które niektórych odstraszają od tego frameworka. Paradoksalnie jedną z nich jest… elastyczność. Vue.js jako biblioteka JavaScript daje tyle możliwości, że czasem ciężko zaimplementować ten framework przy dużym projekcie, kiedy współpracuje ze sobą kilku lub też kilkunastu software developerów. Wówczas pojawiają się duże szanse na błędy i nieścisłości w kodzie czy aplikacjach.
Problemem przy większych projektach może być też ograniczona skalowalność. Jasne, Vue może pochwalić się bardzo aktywną, zaangażowaną społecznością – natomiast nie ma za sobą technicznego i finansowego (!) wsparcia gigantów technologicznych, tak jak Angular (Google) oraz React (Meta). A jest ono bezcenne, jeśli myśli się o wykorzystaniu danego frameworka lub biblioteki jako fundament całego projektu. Vue.js często odgrywa taką rolę, ale głównie dla prostych aplikacji typu SPA; największe firmy raczej wykorzystują go do budowy elementów interfejsu, a nie całej struktury front-endu.
A jeśli mowa o społeczności – nieco nietypową trudnością bywa… bariera językowa. I nie chodzi o języki programowania, a o język chiński. Społeczność Vue.js w dużym stopniu tworzą właśnie developerzy z Państwa Środka, przez co wiele tutoriali powstaje w pierwszej kolejności po chińsku, a dopiero potem tłumaczona jest na angielski. Z drugiej strony community Vue należy do kreatywnych i potrafi sobie z tym problemem świetnie poradzić.
Jak wygląda Vue na tle konkurencji – Angulara i Reacta?
Jak wygląda Vue na tle konkurencji – Angulara i Reacta?
Tak jak już wspomnieliśmy kilkukrotnie, głównymi konkurentami Vue są Angular i React. Wiemy już, że Vue jest szybsze od wymienionych bibliotek, a także mniej skomplikowane. Warto zatem przyjrzeć się jeszcze innym kategoriom i zobaczyć, jak Vue wypada w nich na tle Angulara i Reacta.
Renoma
Angular jest technologią, która powstała w 2010 roku – jest najstarszy z całej trójki, a więc jednocześnie miał najwięcej czasu na zdobycie grona wiernych fanów. React powstał tylko rok później, jednak w licencji Open Source dostępny jest dopiero od 2013 roku. Natomiast Vue to najmłodsze z rozwiązań – powstał w 2014 roku. Angular i React już od wielu lat cieszą się znakomitą renomą. Są to stabilne rozwiązania, które wciąż są rozwijane o nowe funkcjonalności. Za ich sukcesem w dużej mierze stoją też sami twórcy – Angular jest wspierany przez Google, a React przez Facebooka. Vue to zgoła inne podejście – autorska biblioteka jednego programisty, bez wsparcia wielkiego koncernu. Ma to duży wpływ na mniejszą w porównaniu do konkurentów popularność wśród developerów. Angular i React mają już wyrobioną markę w środowisku developerskim, jednak dzięki swojej elastyczności i prostocie, Vue zaczyna deptać im po piętach, stając się coraz mocniejszym konkurentem.
Poziom zaawansowania
Bardzo mocną stroną Vue jest jego prostota i niski próg wejścia w programowanie rozwiązań w oparciu o tę bibliotekę. Sytuacja wygląda odwrotnie w przypadku Angulara – jest on frameworkiem niezwykle rozbudowanym, o licznych funkcjach i wymaga znacznie większej wiedzy już na samym wstępie. React również należy do bardziej skomplikowanych rozwiązań, jednak jest o wiele prostszy niż Angular. Osobie, która korzysta z Vue, zdecydowanie łatwiej byłoby przejść na Reacta niż na Angulara.
Dostępność i wsparcie
Zarówno Angular, React, jak i Vue są technologiami opartymi o licencję Open Source, czyli są dostępne do darmowego użytkowania, co stanowi bardzo dużą zaletę wszystkich trzech rozwiązań. W przypadku Reacta co jakiś czas pojawiają się jednak wątpliwości, czy technologia na pewno pozostanie w licencji Open Source na zawsze – jak pisaliśmy, nie od samego początku React był otwartym oprogramowaniem. Dla rozwoju technologii zbudowanych na otwartym oprogramowaniu bardzo ważne jest zebranie wokół siebie dużej społeczności, która dba o rozwój, testowanie, wprowadzanie poprawek itd. Jako technologie aktywnie wspierane przez wielkich graczy, Angular i React skupiają bardzo duże społeczności profesjonalistów, dbających o ich rozwój. Vue jest projektem autorskim i swoją społeczność wciąż buduje, jednak z roku na rok jest ona coraz większa, co zapewnia stałą dostępność nowych aktualizacji, poprawek i przede wszystkim – rozwój.
Typy projektów, w których sprawdzą się Angular, React i Vue
Każda z wymienionych technologii ma inną filozofię działania i co innego stanowi o jej sile. Dlatego nie w każdym projekcie sprawdzi się Angular, tak samo nie zawsze idealnym rozwiązaniem będzie Vue. Angular to dość skomplikowany framework, ale oferujący bardzo duże możliwości, dlatego świetnie sprawdzi się w rozbudowanych projektach z niezwykle dużą liczbą funkcji. React, dzięki swojej dynamice, będzie świetnym rozwiązaniem dla projektów wymagających dynamicznego interfejsu oraz przy rozwoju istniejących już aplikacji. Natomiast Vue sprawdzi się w projektach, którym zależy nam na szybkości i wydajności oraz tych, których deadline wdrożenia przypada na bliską przyszłość.
Vue.js – podsumowanie
Vue.js – podsumowanie
Jak pokazuje ubiegłoroczna ankieta State of JS, pod względem popularności Vue.js już prześcignęło Angulara. Czy zacznie zbliżać się małymi krokami do Reacta? Trudno powiedzieć, ale patrząc na zalety ulubionego frameworka azjatyckich liderów i to, jak bardzo poprawił swoją wydajność od wprowadzenia wersji 3.0 - to niewykluczone.
Sami obserwujemy, że Vue.js staje się powoli pierwszym wyborem przy mniejszych, open-source’owych projektach… ale i dla coraz większej liczby software house’ów. My też z tego frameworka korzystamy i dalej widzimy w nim ogromny potencjał.
A jeśli zastanawiasz się, w którym kierunku warto się rozwijać jako developer – Vue.js jest dobrym wyborem i na dziś, i na jutro.