Wraz z rozwojem Internetu coraz więcej ludzi ma do niego dostęp. Korzystamy z niego już nie tylko dzięki standardowym komputerom stacjonarnym, ale i coraz częściej za pomocą urządzeń mobilnych. Oba te zjawiska jednocześnie tworzą pewne wyzwanie, któremu niestety nie jest poświęcana odpowiednia uwaga – dostępność stron internetowych dla niepełnosprawnych. W tym artykule przyjrzymy się, jak i dlaczego należy optymalizować strony internetowe tak, aby osoby niepełnosprawne także mogły jak najwygodniej z nich korzystać.
Dlaczego dostępność strony www dla niepełnosprawnych jest tak ważna?
Spis powszechny z 2011 roku wykazał, że w Polsce żyje 4,7 mln osób niepełnosprawnych. Stanowiło to w tamtym czasie 12,2% populacji naszego kraju. Od tamtego czasu liczba takich osób zapewne się powiększyła. Są to liczby, których na pewno nie należy ignorować. Jakie są zatem wytyczne dotyczące dostępności cyfrowej stron internetowych dla niepełnosprawnych?
Czym jest WCAG?
Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) to seria wytycznych dotyczących dostępności stron internetowych opublikowanych przez Web Accessibility Initiative (WAI) należącego do World Wide Web Consortium (W3C). Ta ostatnia to najważniejsza międzynarodowa organizacja ustalająca normy dla Internetu.
WCAG to inaczej zbiór zaleceń dotyczących zwiększania dostępności treści zawartych w Internecie przede wszystkim dla osób niepełnosprawnych. WCAG 2.0 został opublikowany w grudniu 2008 roku i stał się normą ISO/IEC 40500:2012 w październiku 2012 roku. Najbardziej aktualna wersja WCAG to 2.1, która to stała się zaleceniem W3C w czerwcu 2018 roku.
Wspomniana wersja 2.0 zawiera 12 wytycznych zorganizowanych według 4 głównych zasad. Otóż strony internetowe muszą być:
- dostrzegalne (perceivable),
- sprawne (operable),
- zrozumiałe (understandable),
- solidne (robust).
Każda z wytycznych ma testowalne kryteria jakości – łącznie 61. W3C sporządziła także listę technik dla WCAG 2.0. Jest to lista zaleceń, które pomagają autorom stron spełnić wytyczne i kryteria jakości, a w rezultacie zagwarantować dostępność stron internetowych dla niepełnosprawnych. Techniki są okresowo aktualizowane, podczas gdy zasady, wytyczne i kryteria jakości są stabilne i nie ulegają zmianie.
Jeśli chodzi o Unię Europejską, to dyrektywa 2016/2102 wymaga, aby strony internetowe i aplikacje mobilne organów sektora publicznego były zgodne z WCAG 2.1. Z kolei w Polsce już od 2012 roku wymaga się, aby strony internetowe podmiotów sektora publicznego dostosowywały się do standardów WCAG 2.0.
Dostępność stron internetowych dla niepełnosprawnych - jak ją wdrożyć?
Jak zatem, trzymając się obszernych wytycznych WCAG, podjąć się tworzenia stron internetowych spełniając przy tym standardy dostępności dla osób niepełnosprawnych? Oto kilka wskazówek:
1. Korzystaj z alt tagów
Alt tag to inaczej alternatywny opis zamieszczonego na stronie obrazka. Oprogramowanie do czytania stron internetowych przeczyta zawartość takiego alt tagu, pozwalając np. osobie niewidomej dowiedzieć się, co przedstawia.
2. Zamieszczaj transkrypcje i napisy
Jeśli Twoja strona internetowa ma wiele filmów, dobrze jest dodawać do nich napisy, które mogą czytać osoby niesłyszące. W przypadku zaś dłuższych nagrań audio dobrym wyjściem jest tworzenie dla nich transkrypcji.
3. Odpowiednio edytuj i zaznaczaj linki
Za każdym razem, gdy zamieszczasz linki w tekście, nie używaj po prostu frazy „kliknij tutaj”. Zamiast tego dobrze jest napisać przykładowo: „aby uzyskać więcej informacji, odwiedź oficjalną stronę internetową Politechniki Krakowskiej”. Ponadto, zawsze zaznaczaj linki w wyraźnie innym kolorze niż zwykły tekst, tak aby użytkownicy mający problem z dostrzeganiem barw, mogli rozpoznać link bez konieczności najeżdżania na tekst za pomocą kursora.
4. Mądrze korzystaj z kolorów
Kolory na stronie internetowej powinny być odpowiednio dobrane, aby nie powodowały problemów podczas przeglądania witryny. Lepiej nie zamieszczać dwóch różnych, jaskrawych kolorów blisko siebie. Nie należy także stawiać blisko siebie elementów w kolorze zielonym i niebieskim, co może sprawiać problemy daltonistom. Jedną z bardziej czytelnych kombinacji dalej pozostaje czarny tekst na białym tle.
5. Dostosuj wielkość przycisków
Jeśli przyciski przekierowujące na kolejne podstrony Twojej witryny są zbyt małe, mogą sprawiać problemy osobom, które mają problemy w nawigowaniu na stronie. Zadbaj o to, aby „klikalna” sfera przycisków zawsze była odpowiednio duża.
6. Dostosuj stronę do nawigacji za pomocą klawiatury
Dostępne strony internetowe powinny być skonstruowane w taki sposób, aby naciśnięcie przycisku „TAB” w sposób logiczny przenosiło użytkownika z paska adresu do menu, poprzez kolejne pola formularza oraz linki aż do wszelkich innych obszarów witryny w sposób jasny i intuicyjny. Dzięki temu użytkownicy, którzy polegają na nawigacji za pomocą klawiatury, mogą w sprawny sposób poruszać się po stronie.
Podsumowanie
Dostosowanie strony do WCAG stanowi pewne wyzwanie, ale nie jest nieosiągalne. Dzięki takiej optymalizacji Twoja witryna będzie przystosowana dla osób mających trudności w codziennym funkcjonowaniu, czym na pewno wyróżni się na rynku.
